РОЛЬ НАУКИ У СТАНОВЛЕННІ КОМУНІКАТИВНОЇ ПАРАДИГМИ ГУМАНІТАРНОЇ ПОЛІТИКИ В УКРАЇНІ

Автор(и)

  • О. Кубальський ДУ "Інститут досліджень науково-технічного потенціалу та історії науки ім. Г. М. Доброва НАН України", Київ, Ukraine https://orcid.org/0000-0002-7956-3150

DOI:

https://doi.org/10.35433/PhilosophicalSciences.2(92).2022.82-93

Ключові слова:

комунікативна парадигма, гуманітарна політика, наука, освіта, культура, соціальна турбулентність

Анотація

Гуманітарна політика в Україні потребує своєї нової концептуалізації на основі комунікативної парадигми, яка розглядає державу не як привілейованого суб’єкта здійснення цієї політики, а швидше як комунікатора між усіма такими суб’єктами, представленими у громадянському суспільстві України. В умовах сучасної соціальної турбулентності – як загальної глобальної, так і загостреної війною в Україні – надзвичайно ускладнена ідентифікація чітких аксіологічних орієнтирів для громадян. В цьому аспекті актуалізується проблематика формування нової концепції гуманітарної політики, що була б здатна відобразити ключові потреби сучасної людини у її самовизначенні та її креативності. Людиноцентризм такої концепції, що відповідає традиціям української класичної й сучасної філософсько-антропологічної думки, сьогодні може формуватися лише в тісній інтегративній єдності науки, освіти та інших ключових феноменів культури. В дослідженні розглянуто комунікативний вимір взаємозалежності перелічених соціальних феноменів у час глобальної та національної соціальної турбулентності. Завдяки методологічному зверненню до інтерсуб’єктивного підходу подолано однобічності й недоліки суб’єктного та об’єктного підходів, які домінують у гуманітарній політиці в Україні сьогодні. Проаналізовано виклики і ризики здійснення гуманітарної політики в Україні з точки зору їхнього можливого подолання завдяки зверненню до комунікативної парадигми гуманітарної політики. Виявлено комунікативну природу європейської цивілізаційної суб’єктності, яку утворює розмаїття її національних версій у тих країнах, які підтримують таку суб’єктність. Виявлено нереалізований управлінський потенціал здійснення гуманітарної політики в Україні за умови залучення комунікативної парадигми як ціннісної, світоглядної та методологічної основи такої політики.

Посилання

Boichenko, M. (2018). Komunikaty`vna parady`gma doslidzhennya kul`tury` [Communicative paradigm of cultural research]. Ukrayins`ki kul`turologichni studiyi. 1 (2), 5-9. (in Ukrainian).

Boichenko, M. (2022). Ukrayins`ky`j akademichny`j vnesok u rozvy`tok yevropejs`koyi cy`vilizaciyi: nezaperechni zdobutky` i nerealizovany`j potencial [Ukrainian academic contribution to the development of European civilization: undeniable achievements and unrealized potential]. Problemy` cy`vilizacijnoyi sub'yektnosti Ukrayiny`: misiya nauky` i osvity`: materialy` Vseukrayins`koyi mizhgaluzevoyi naukovo-prakty`chnoyi onlajn- konferenciyi (Ky`yiv, 29 veresnya – 1 zhovtnya 2022 roku). Ky`yiv: Insty`tut obdarovanoyi dy`ty`ny` NAPN Ukrayiny`, 34-38. (in Ukrainian).

Gorbatyuk, S. Ye. (2018). Konceptualizaciya modeli gumanitarnoyi polity`ky` v Ukrayini na suchasnomu etapi reform [Conceptualization of the model of humanitarian policy in Ukraine at the current stage of reforms]. Efekty`vnist` derzhavnogo upravlinnya. Vy`p. 2(55). Part 1, 80-90. (in Ukrainian).

Kiryeyeva, O. B., Xmil` T. V., Golubchy`k, G. D. (2017). Priory`tety` publichnogo upravlinnya u sferi social`nogo i gumanitarnogo rozvy`tku [Priorities of public administration in the field of social and humanitarian development]. Publichne administruvannya: teoriya ta prakty`ka. Vy`p. 2(18), 1-14. (in Ukrainian).

Kremen`, V. G. (2009). Filosofiya lyudy`nocentry`zmu v strategiyax osvitn`ogo prostoru [The philosophy of human-centeredness in educational space strategies]. Ky`yiv: Pedagogichna dumka. 520 s. (in Ukrainian).

Kubalskyi, O. (2022). Filosofs`ke osmy`slennya perspekty`v kody`fikaciyi movy` yak chy`nny`ka rozvy`tku nauky` [Philosophical understanding of the perspectives of language codification as a factor in the development of science]. Filosofs`ka dumka. # 2. 125-136. https://doi.org/10.15407/ fd2022.02.125. (in Ukrainian).

Parsons, T. (2011). Social`na struktura i osoby`stist` [Social structure and personality] / per. z angl.. V.Verloky` i V.Kebuladze. Ky`yiv: DUX I LITERA. 338 s. (in Ukrainian).

Pyrozhkov, S. I. & Xamitov, N. V. (2016). Cy`vilizacijny`j proekt Ukrayiny`: vid ambicij do real`ny`x mozhly`vostej [Civilization project of Ukraine: from ambitions to real possibilities]. Visny`k NAN Ukrayiny`. # 6. 45-52. (in Ukrainian).

Pyrozhkov, S. I. & Khamitov, N. V. (2020). Cy`vilizacijna sub'yektnist` Ukrayiny`: vid potencij do novogo svitoglyadu i buttya lyudy`ny` [Civilizational subjectivity of Ukraine: from potentials to a new worldview and human existence]. Ky`yiv: Naukova dumka. 255 s. (in Ukrainian).

Pro zasady` vnutrishn`oyi i zovnishn`oyi polity`ky`: Zakon Ukrayiny` [On the principles of domestic and foreign policy: Law of Ukraine]. Vid 01.07.2010 : # 2411-VI / Verxovna Rada Ukrayiny`. E-resource. Access mode: https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/2411-17. (Last accessed:19.09.2022). (in Ukrainian).

Rozputenko, I. V. & Moskalenko, S. O. (2012). Priory`tetni napryamy` rozvy`tku gumanitarnoyi sfery` v Ukrayini v konteksti polity`chnogo procesu [Priority areas of humanitarian development in Ukraine in the context of the political process]. Derzhavne upravlinnya: teoriya ta prakty`ka. # 2. 1-10. (in Ukrainian).

Sergiyenko, L. V. (2019). Gumanitarna polity`ka Ukrayiny`: identy`fikaciya skladovy`x, ob'yektiv, sub'yektiv ta priory`tetiv [Humanitarian policy of Ukraine: identification of components, objects, subjects and priorities]. Visny`k ZhDTU. # 2 (88), 162-173. (in Ukrainian).

Stepy`ko, M. T. "Cilisnist` gumanitarnogo prostoru Ukrayiny` yak ob'yekt nacional`noyi bezpeky` derzhavy`" [The integrity of the humanitarian space of Ukraine as an object of national security of the state]. Anality`chna zapy`ska. Nacional`ny`j insty`tut strategichny`x doslidzhen`. E-resource. Access mode: http://old2.niss.gov.ua/articles/1871/. (Last accessed:19.09.2022). (in Ukrainian).

Shhucz`ka, D. (2020). Koncepciya ta priory`tety` gumanitarnoyi polity`ky` Ukrayiny` v umovax yevropejs`koyi integraciyi [The concept and priorities of Ukraine's humanitarian policy in the context of European integration]. Pravova sy`stema Ukrayiny` v umovax yevropejs`koyi integraciyi: poglyad students`koyi molodi: zb. tez dop. IV Mizhnar. stud. nauk. konf. [m. Ternopil`, 15 travnya 2020 r.] / redkol.: S. V. Banax, A. V. Grubinko, O. Ye. Gomotyuk [ta in.]. Ternopil`: TNEU. 395-398. (in Ukrainian).

Boichenko, M. I., Zubchyk, O. A., Sytnyk, G. P., &Levkulych V. V. New tendencies of sustainable development: providing personal security and quality of life as a new national security paradigm. E3S Web of Conferences 277, 02003. ICEES 2021. https://doi.org/10.1051/e3sconf/202127702003.

##submission.downloads##

Опубліковано

2022-12-19

Номер

Розділ

СОЦІАЛЬНА ФІЛОСОФІЯ